حضانت فرزند توسط مادر

اگر مادر ازدواج کند حضانت او ساقط می شود؟

بر طبق ماده ۱۱۷۰ قانون مدنی اگر مادر در زمانی که حضانت طفل با او است ازدواج نماید خواه فرزند دختر باشد یا پسر حضانت از او به تقاضای شوهر سلب می شود. در این راستا زوج می تواند با تقدیم دادخواست سلب حضانت فرزند مشترک را از مادر پس بگیرد و حضانت را از او سلب نماید. بدیهی است که مادر حق ملاقات فرزند را دارد.

حال سوال پیش می آید که در صورت طلاق مادر از همسر جدید یا فوت شوهر او آیا دوباره حضانت به مادر بر می گردد؟

در این خصوص نشست قضایی در دادگستری گرگان در بهمن سال ۱۳۸۱ برگزار شده است که نظر اکثریت و همچنین کمیسیون تخصصی چنین است:

نظر اکثریت: جنون مادر یا ازدواج او در فرض پرسش از موانع حضانت طفل به شمار می روند و با رفع این موانع حق حضانت در مدت قانونی که به عهده اوست به وی باز می گردد. توضیح آن که با ابتلا مادر به جنون موقتا حق حضانت از او سلب می شود، لیکن به لحاظ این که حضانت تکلیف نیز می باشد این تکلیف پس از افاقه مادر بر او بار است. وانگهی در موارد تردید باید استصحاب جاری شود زیرا این حق و تکلیف قبل از حدوث دو مانع مذکور موجود و مسبوق بوده باید قایل به بقای آن پس از زوال موانع بود.

موضوع صحبت ما در این مطلب شوهر کردن مادر و مشخص شدن حضانت فرزند می باشد. در این راستا در ماده ۱۱۷۰ قانون مدنی آمده است: «اگر مادر در مدتی که حضانت طفل به او است مبتلا به جنون شود یا به دیگری شوهر کند حق حضانت با پدر خواهد بود.»

بیشتر بدانید :   قانون درباره سن ازدواج چه می گوید؟

حال این سوال پیش می آید فرض را بر شوهر کردن مادر میگذاریم .اولا در صورت فوت پدر و ازدواج مادر آیا سایر اقوام به ویژه پدر شوهر (ولی قهری) می تواند حضانت را از مادر سلب کند؟ ثانیا در صورت ازدواج مادر و سلب شدن حضانت از سوی پدر و در ادامه فوت پدر آیا حضانت به مادر باز می گردد؟

قانون در این زمینه ساکت است ولی استنباط از ماده ۱۱۷۱ قانون مدنی و نظر فقها و همچنین نظرات حقوقدانان می توان چنین نظر داد که سلب حضانت از مادر در صورت شوهر کردن و ازدواج مادر ، مشروط به حیات پدر است و در صورت فوت او، مادر اولویت در حضانت دارد و فرقی نمی کند که در زمان حیات، پدر حق خود در سلب حضانت از مادر با توجه به ازدواج او اعمال کرده باشد یا نه

ممکن است این شبهه به وجود آید که بودن فرزند در نزد ناپدری احیانا صدمات جسمی و روحی به فرزند وارد آورد و یا این که مادری که شوهر کند نمی تواند به طور کامل از ایفای وظایفی نگهداری برآید؟

در جواب باید گفت که به احتمالات نمی توان اکتفا کرد و در فرض اثبات صدمات روحی یا جسمی می توان حضانت را از مادر سلب کرد ولی در تربیت طفل و نگهداری از طفل دامان پر مهر مادر حتی در فرض شوهر کردن و ازدواج او نسبت به سایر خویشان ارجحیت دارد البته موارد گفته شده مانع این نیست که اگر ثابت شود سلامت جسمی و روحی طفل در خطر است و یا عدم صلاحیت مادر اثبات شود،

بیشتر بدانید :   حق حبس زن (عام و خاص) به زبان ساده چیست؟